W 2012 roku z dna Świny zostało wyciągnięte działo przeciwpancerne PAW 600 kalibru 8 cm. To prawdziwy unikat – na całym świecie zachowały się jeszcze tylko dwie podobne armaty. Obecnie jedna z nich znajduje się w Forcie Knox.

Armata została wydobyta podczas pogłębiania kanału w Świnoujściu. Obecnie znalezisko znajduje się pod opieką Fortu Gerharda.

Działo ważyło prawie 700 kilogramów i w czasie wojny było obsługiwane przez 5 osób. Armata miotała specjalnie zaprojektowanymi pociskami, które potrafiły przebić pancerz o grubości 140 mm. Jej produkcja rozpoczęła się pod koniec wojny, w 1944 roku. Miała to być niemiecka odpowiedź na sowieckie czołgi. Spośród 256 armat, które powstały, tylko 100 udało się wysłać na pole walki.

Działo wyłowione ze Świny miało trochę ubytków, m.in. zniszczony pancerz, wykrzywioną lufę i uszkodzoną lawetę. Brakowało też jednego koła. Zachowała się jednak część osłon z oryginalnym kamuflażem oraz nazwą i danymi technicznymi jednostki.

Żeby można było dokładnie odtworzyć armatę, Fort Gerharda sprowadzał jej plany z USA. Remont trwa 14 miesięcy i jest już na ukończeniu. W planach jest też zrekonstruowanie pocisków dedykowanych do armaty PAW 600. Oficjalna prezentacja zrekonstruowanej broni odbędzie się 1 maja przy okazji otwarcia Podziemnego Miasta – Baterii Vineta. Fot. Grzegorz Jokś firma JOKS Machinnenbau