Cerkwica to miejscowość położona przy drodze wojewódzkiej nr 103 z Kamienia Pomorskiego do Trzebiatowa. Dawniej również przebiegał tędy trakt łączący te dwie miejscowości. Sama Cerkwica, jako miejscowość, administrowana jest przez gminę Karnice – około 4 kilometrów na północny-zachód.
Obecny układ przestrzenny miejscowości podyktowany jest głównie nowszą zabudową. Można jednak dostrzec pierwotny plan owalnicy, na którym najprawdopodobniej rozplanowano wieś. Cerkwica znana jest od wczesnego średniowiecza i dziś stanowi ważny punkt dla wyznawców religii chrześcijańskiej. Ciekawostek nie zabraknie również dla poszukiwaczy turystycznych perełek.
W roku 1124 miało miejsce bardzo ważne wydarzenie. Wówczas przebywał w Cerkwicy biskup Otton z Bambergu podróżujący z Kamienia Pomorskiego do Kołobrzegu. Dokonał uroczystego, zbiorowego chrztu okolicznych mieszkańców.
Jak głosi legenda w czasie misji chrystianizacyjnej biskupowi zabrakło wody do obrzędu chrztu. Misjonarz uderzył wówczas pastorałem o ziemię, a w miejscu tym trysnęło źródło. Na pamiątkę wydarzenia wzniesiono kamienną, cylindryczną studnię, a później również kamienny postument zwieńczony krzyżem. Na jednym z kamieni postumentu widnieje niemieckojęzyczna inskrypcja: „Geweiht dem Andenken an Bischof Otto vor Bamberg, den Apostolen der Pommern, der hier 1124 und 1125 taufte”, w tłumaczeniu – Poświęcony pamięci biskupa Ottona z Bambergu, Apostołowi Pomorza, który w 1124 roku ochrzcił 1125 wiernych.
Miejsce to oddalone jest o około 250 metrów na północny-wschód od dzisiejszego kościoła. Studnia wraz z postumentem została otoczona kępą czterech dębów nasadzonych w kształt kwadratu. Wokół roztaczają się pola rzepaku, a całość wygląda niezwykle urodziwie w okresie jego kwitnienia.
Ponad sto lat po chrzcie, w roku 1287 wystawiono w Cerkwicy dokument, na mocy którego wieś Dresów wchodziła w dobra klasztoru norbertanek z Trzebiatowa.
W ciągu wieków Cerkwica kilkukrotnie zmieniała swoich właścicieli. Ostatecznie około roku 1890 folwark w Cerkwicy należał do pruskiego oficera Wilhelma von Sydow. Rodzina dysponowała majątkiem do wybuchu drugiej wojny światowej. Do dzisiejszego dnia zachował się jeszcze neoklasycystyczny dwór z końca XIX wieku. Przed pałacykiem tradycyjny, okrągły klomb wokół którego roztacza się droga dojazdowa. Odnajdziecie tu również park podworski i pozostałości folwarcznej zabudowy z XIX wieku.
Najwyższym punktem Cerkwicy jest wzniesienie Dzwonnik. To właśnie na nim posadowiona jest XV-wieczna świątynia. Wybudowano ją z cegły na kamiennym cokole w kształcie prostokąta. W XV stuleciu świątynia nie była jeszcze wyposażona w zachodnią wieżę. Mury świątyni są wspierane przez kilka szkarp – wąska przypora muru.
Najbogatsze zdobienia występują na wschodnim szczycie, choć dziś nosi on ślady licznych przemurowań. Ilość piramidalnie rozlokowanych blend o ostrym wykończeniu jest znacząca, a należy do tego doliczyć jeszcze blendy o innym wykroju. Całość może budzić uczucie przesytu. Z pewnością jednak początkowe założenie było nieco inne.
Zmiany w wyglądzie dotknęły również mury nawy. Dziś po stronie południowej do nawy przylega zakrystia. Dobudowano ją w późniejszym okresie o czym świadczą materiały w poszczególnych elementach architektonicznych.
Podobna kruchta znajdowała się najprawdopodobniej na północnej ścianie. Dziś widać jeszcze jej zarysy.
Najbardziej okazała pozostaje zachodnia wieża, którą dobudowano do zachodniego szczytu. Szerokie, ceglane przyziemie wieży wybudowano na kamiennym fundamencie. Dalej wieża ma już drewnianą, odeskowaną konstrukcję przykrytą wysokim, ostrosłupowym hełmem.
Wnętrza kościoła skrywają barokowe wyposażenie z XVII i XVIII wieku.
Dawniej wokół kościoła znajdował się cmentarz. Dziś nekropolia przeniesiona jest nieco niżej. Warto się tu zatrzymać i zwrócić uwagę na kamienie ułożone w regularnych odstępach, tuz przy pniach drzew. Wyryte są na nich nazwiska niemieckich żołnierzy poległych w czasie pierwszej wojny światowej. Cmentarz założono w 1920 roku i nazwano go Gajem Bohaterów.
Jak przystało na miejscowość o znaczeniu turystycznym, Cerkwica jest ujęta w dwóch znakowanych szlakach, które wiodą przez gminę Karnice:
- Szlak zielony – ma długość 53,5 kilometra. Trasa przedstawia historię religii Pomorza Zachodniego od kultu boga Słowian w miejscowości Trzygłów, przez miejsce chrztu ludności Pomorza w Cerkwicy, aż do słynnego kościoła w trzęsaczu.
- Szlak czarny – ma długość 23,5 kilometra. Z tego wariantu powinni skorzystać maniacy jazdy na rowerze. Zróżnicowany teren z miejscowymi, stromymi podjazdami będzie dla nich ciekawym wyzwaniem.
Hotele
Najwyższym punktem Cerkwicy jest wzniesienie Dzwonnik. To właśnie na nim posadowiona jest XV-wieczna świątynia. Wybudowano ją z cegły na kamiennym cokole w kształcie prostokąta. W XV stuleciu świątynia nie była jeszcze wyposażona w zachodnią wieżę. Mury świątyni są wspierane przez kilka szkarp – wąska przypora muru.
Zobacz także:
Najbliżej
