Przeprawa przez Odrę była jednym z ostatnich elementów działań prowadzonych na Pomorzu. Jednak przejście rozlewiska, a co więcej – prowadzenie walk na podmokłym terenie – było bardzo trudnym zadaniem. Dokładnie 68 lat temu rozpoczęła się główna przeprawa wojsk polsko-radzieckich na wysokości miejscowości Siekierki. (Kliknij na mapę aby powiększyć).
Siły biorące udział w walce były ogromne – po polskiej stronie Odry przygotowywało się blisko 2,5 miliona żołnierzy (w tym blisko 400 tys. Polaków). Po zachodniej stronie rzeki czekało na nich blisko milion hitlerowców. Połączone siły polsko-radzieckie dysponowały znacznie większą siłą uderzenia niż przeciwnik – oprócz przewagi liczebnej, wojsko to miało cztery razy więcej artylerii, czołgów i dział pancernych. Z kolei siła Niemców leżała w rozbudowanym pasie obronnych fortyfikacji.
Linia obrony nad Odrą, tzw. Nibelungstellung liczyła trzy pasy umocnień i sięgała 20-40 kilometrów w głąb Niemiec. Na umocnienia składały się liczne transzeje, drewniane i betonowe schrony, zasieki z drutu kolczastego i gęste pola minowe.
Siekierki wybrano na punkt przeprawy, z uwagi na dogodne dojście do rzeki. Wczesnym rankiem, 16 kwietnia rozpoczęła się przeprawa przez Odrę. O godzinie 4.00 operację rozpoczął ostrzał artyleryjski. Chwile później naprzód parła już piechota. Przeprawie przewodzili żołnierze z 1 Dywizji Pancernej. Dotarcie i zajęcie zachodniego brzegu Odry było okupione potężnymi stratami w ludziach oraz ciężkimi walkami z solidnie ufortyfikowanym nieprzyjacielem. Jednakże pod wieczór, na wysokości Siekierek i Gozdowic, drugi brzeg Odry był już zdobyty. Głównym celem było teraz utrzymanie i rozbudowanie pozycji. W ciągu następnych kilku dni, na drugi brzeg przeprawiały się kolejne oddziały.
17 kwietnia żołnierze 11 pułku piechoty wkopali słupy graniczne po zachodniej stronie rzeki. Był to symboliczny gest, który uczcił sukces operacji. Nocą z 19 na 20 kwietnia do walk włączyło się lotnictwo – na pierwsze pozycje obronne Niemców spadły bomby. Później do akcji włączyły się „Katiusze”, niszcząc dwie pierwsze transzeje. Utorowaną przez polskich żołnierzy drogą, o spowitym mgłą poranku i pod gradem artyleryjskich pocisków, do zachodniego brzegu Odry dobijały kolejne łodzie i promy z głównymi siłami uderzeniowymi.
Walki nad rzeką i całkowita przeprawa trwała do 20 kwietnia. Tego dnia padły niemieckie linie obrony, a hitlerowcy zaczęli się wycofywać. Podczas trzech dni walk, życie straciło około 2000 polskich żołnierzy.
Po polskiej stronie do zdobycia pozostały już tylko Szczecin, Wolin i Świnoujście. Kolejny tekst - 22 kwietnia.
Uwaga! Polecamy też artykuły o Starych Łysogórkach i Gozdowicach - opisujemy miejsca upamiętniające drugowojenną przeprawę przez Odrę. Odnośniki znajdują się u dołu strony.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
Hotele
Zobacz także:
Zdobycie Pomorza Zachodniego
