Zachodniopomorskie

Pokaż zachodniopomorskie na większej mapie

Wieś na Równinie Wełtyńskiej, administracyjnie przynależna do gminy Gryfino, oddalona o około 8 km na zachód od jej siedziby. Miejscowość o luźnej zabudowie, niezalesiona, położona na skrzyżowaniu dróg. Do roku 1945 występowała pod niemiecką nazwą Garden.

Od 1240 roku była własnością cystersów z Kołbacza, którzy zostali tu sprowadzeni w 1173 roku z duńskiego Esrum. W 1242 roku była wzmiankowana w dokumencie wystawionym na rzecz opactwa w Kołbaczu.

W pierwszej połowie XIII wieku, na niewielkim wzniesieniu w centrum wsi, wybudowano kościół, który jest obecnie jedną z najstarszych tego typu budowli na Pomorzu Zachodnim. Jako budulca użyto kwadr granitowych w różnym stopniu obróbki, które połączono w murze zaprawą wapienną. Świątynia jest budowlą salową, orientowaną, o ciekawej bryle. Założona na planie prostokąta, pozbawiona wieży, ma wyodrębniony węższy, prostokątny chór, który zakończono od wschodu półokrągłą apsydą.

W zachodniej ścianie znajduje się główne wejście do kościoła. Prowadzi przez trójuskokowy portal o lekko ostrym łuku, który wykonano z klińców granitowych. Na elewacji południowej dwa portale jednouskokowe o półokrągłym zamknięciu, umieszczone w murze nawy i prezbiterium. W elewacji apsydy trzy promieniście rozłożone okna zachowane w pierwotnej formie. Okna na południowej i północnej elewacji w zmienionej formie po XIX wiecznej przebudowie. Obecnie w stylu neoromańskimi z ceramicznym ościeżem. Dawniej, przed przebudową, wykonane były z ciosów granitowych, zamknięte półkoliście i rozglifione na zewnątrz.

Podczas przebudowy w 1893 roku zmieniono również zachodni i wschodni szczyt murów. Obecnie wykonane z cegły zwieńczone są sterczynami. W podobnej formie wykonano łuk tęczowy, który łączy nawę z prezbiterium. Mury przykryte zostały dwuspadowym dachem z ceramiczną dachówką.

Wnętrze świątyni z drewnianym stropem za wyjątkiem apsydy gdzie konchowe sklepienie wykonano z drobnego kamienia pokrytego grubą warstwą zaprawy a następnie ceramiczną dachówką. Wyposażenie świątyni nie pochodzi z czasów pierwotnych.

W 1945 roku, podczas działań wojennych, świątynia została zdewastowana, a po wojnie popadła w ruinę. Odbudowano ją dopiero w 1978 roku. W maju tego samego roku konsekrowana pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Obok kościoła rośnie pomnik przyrody, potężny dąb imieniem Kasztelan. W drugiej połowie XIX wieku ówczesny właściciel Gardna wybudował cukrownię, po której do dziś nie zachował się żaden ślad. Po dawnym majątku zostały jeszcze zabudowania folwarczne i przyległy park.

Drogi czytelniku: Dokonałeś historycznego odkrycia? Byłeś świadkiem ciekawego wydarzenia? Chciałbyś podzielić się z nami wiedzą na temat atrakcji turystycznej, o której warto opowiedzieć? Wystarczy, że do nas napiszesz! mail: info@zp.pl

Komentarze